Rok liturgiczny i tomy lekcjonarza

Damian Śmigowski

Rok liturgiczny i tomy lekcjonarza:

Rok liturgiczny to skrót historii naszego zbawienia. Przypomina nam o wydarzeniach z całego życia Pana Jezusa – od oczekiwania na Jego przyjście, aż do Jego wniebowstąpienia i zesłania Ducha Świętego.

Rok liturgiczny rozpoczyna się w pierwszym dniu Adwentu i dzieli się na następujące okresy:

• Adwent – trwa około czterech tygodni i kończy się 24 grudnia, czyli w Wigilię Bożego Narodzenia. W tym okresie wspomina się oczekiwanie ludzkości na przyjście Zbawiciela, jak i przygotowuje się na Święta Bożego Narodzenia. Kolorem liturgicznym tego okresu jest kolor fioletowy. Symbolami Adwentu są: wieniec z czterema świecami i świeca roratnia, symbolizująca Maryję.

• Okres Bożego Narodzenia – trwa od Wigilii Bożego Narodzenia do niedzieli po 6 stycznia, czyli do Święta Chrztu Pańskiego. Wspomina się w tym okresie przyjście na świat Pana Jezusa i Jego dzieciństwo. Kolorem liturgicznym jest w tym okresie kolor biały, zaś symbolami są: szopka i gwiazda betlejemska.

• Okres zwykły (cz.I) – okres ten jest najdłuższym w ciągu roku liturgicznego (34 tygodnie) i podzielony jest na dwie części. Wspomina się w tym okresie cuda i nauczanie Pana Jezusa. Część I okresu zwykłego rozpoczyna się w niedzielę po 6 stycznia i trwa do Środy Popielcowej. Kolorem liturgicznym jest kolor zielony.

• Okres Wielkiego Postu – trwa od Środy Popielcowej do Wielkiego Czwartku, czyli ponad 40 dni. W tym czasie wspomina się mękę i śmierć Pana Jezusa. Kolorem liturgicznym jest kolor fioletowy. W okresie tym nie śpiewa się pieśni o radosnym charakterze i nie śpiewa się słowa „Alleluja”.

• Triduum Paschalne – to najważniejsza część całego roku liturgicznego. Triduum paschalne obejmuje wieczór Wielkiego Czwartku (pamiątka Ostatniej Wieczerzy i pojmania Pana Jezusa), Wielki Piątek (pamiątka śmierci Pana Jezusa), Wielką Sobotę (pamiątka spoczywania Pana Jezusa w grobie) i Niedzielę Wielkanocną (pamiątka zmartwychwstania Pana Jezusa). Triduum Paschalne to jedno, wielkie święto przejścia Pana Jezusa przez śmierć do życia.

• Okres Wielkanocny – trwa 50 dni, od Niedzieli Wielkanocnej do Niedzieli Zesłania Ducha Świętego. W tym czasie trwa radość ze zmartwychwstania Pana Jezusa. Kolorem liturgicznym jest kolor biały, zaś symbolami umieszczonym w kościele są: paschał, krzyż z czerwoną stułą, baranek wielkanocny i figura zmartwychwstałego Pana Jezusa.

• Okres zwykły (cz.II) – trwa od Uroczystości Zesłania Ducha Świętego do końca roku liturgicznego, czyli do początku nowego Adwentu. Kolor liturgiczny jest zielony, a wspomina się cuda i nauczanie Pana Jezusa.

W ciągu roku liturgicznego, niezależnie od okresów liturgicznych, przypadają różne uroczystości, święta oraz wspomnienia świętych i błogosławionych.

Znajomość powyższych rzeczy jest szczególnie ważna dla lektora, gdyż na poszczególne okresy i dni przypadają odpowiednie czytania mszalne oraz używa się różnych tomów lekcjonarza. Oto wykaz tych tomów i okresy, jakie obejmują:

Tom I – Okres Adwentu i Okres Bożego Narodzenia.

Tom II – Okres Wielkiego Postu, Triduum Paschalne i Okres Wielkanocny.

Tom III – Okres zwykły (od 1 do 11 tygodnia).

Tom IV – Okres zwykły (od 12 do 23 tygodnia).

Tom V – Okres zwykły (od 24 do 34 tygodnia).

Tom VI – czytania w mszach o świętych.

Tom VII – czytania w mszach obrzędowych, okolicznościowych i wotywnych.